Moeten wij hen in het gareel zien te krijgen?
Op het moment dat zij zich bij ons aanmeldde als vrijwilliger voor de Ruïne van Brederode stal zij mijn hart. Een meisje van vijftien jaar met grote heldere ogen, een passie voor geschiedenis en natuur. ‘Alleen op school liep het allemaal niet zo lekker,’ kreeg ik even later van mijn partner en medebeheerder te horen. Hij had nog met haar doorgepraat terwijl ik aan de slag moest met mijn andere werkzaamheden. Hm, een meisje met een krachtige handdruk dat zoveel initiatief toont op deze leeftijd?
Op een mooie zondagmiddag liep zij met mij mee met de Kinderrondleiding en vulde mij naadloos aan bij de toren met de kerker toen ik vertelde dat er destijds alleen lijfstraffen werden gegeven en geen opsluit-straffen. ‘Opsluiten kost geld,’ klonk het op de stenen trap. Boven ons torende een meisje uit. Een meisje dat haar stem laat horen.
Zaterdag 6 juni ging de Ruïne van Brederode weer open. Op een gegeven moment stonden we samen bij de poort om de reserveringen van bezoekers te checken. Ze vertelde mij dat ze zich grote zorgen maakt over of ze mag overgaan. Vorig jaar was ze teruggegaan van twee Gymnasium naar twee Atheneum. Haar beta-vakken waren in orde, maar niet de alpha-vakken: Frans en Duits wilden maar niet lukken. Terwijl zowel Grieks als Latijn voldoende waren. Zelfs vakken zijn die haar erg aanspreken, maar die vakken mocht ze niet houden op het Atheneum.
Haar teleurstelling was nog steeds voelbaar om een jaar lang opnieuw de vakken te moeten herhalen die je al beheerst en het blijvende gevecht met de vakken waar je geen aanleg voor lijkt te hebben.
Ze vertelde dat ze haar verjaardag vieren niet leuk vindt. Omdat er dan allemaal familie op bezoek komt die vraagt hoe het gaat op school en goede adviezen probeert te geven, zoals tenminste een uur per dag aan je huiswerk moeten besteden.
Haar vader heeft zelf uiteindelijk gekozen voor een praktijkopleiding en heeft haar gevraagd of ze dat misschien ook liever wil. Maar wat ze wil is terug naar het Gymnasium. Het was haar zelfs gelukt dit jaar alle vakken op voldoende niveau te krijgen. Tot Corona uitbrak en digitaal huiswerk maken niet aansluit bij hoe zij leert op haar eigen-wijze manier. Extra werk aanpakken: dat is wat ze het liefste doet. Zo vooruit werken dat ze twee maanden voorligt op de anderen. Ze lacht, want als ze twee maanden voorligt dan stopt ze, omdat de uitdaging weg is. Ze maakt zich zorgen. Niet alleen over het overgaan, maar ook over haar vriend die van school moet. Hij is op school de enige vriend van dit eigen-wijze meisje.
Oh, al die potentie die ervan afspat en het gevecht om toch te proberen in de vakjes te passen: door te mogen gaan.
Wat is je droom?
Ze wil geschiedenis studeren. Grieks en Latijn sluiten daar zo mooi bij aan. Het is niet verplicht om op de universiteit toegelaten te worden, maar haar ogen beginnen te stralen. Het is overduidelijk dat het haar honger naar kennis van de oude culturen voedt en kennelijk sluit het technisch vertalen wel goed aan bij haar beta-hersenen. Een technisch meisje! Maar ze moet nog een algemeen jaar door voor ze een bijpassend profiel kan kiezen. Zou het lukken om haar docenten te overtuigen om haar over te laten gaan en terug te laten gaan naar het Gymnasium als ze hen over haar droom vertelt?
‘Of misschien staan ze open voor het feit dat Corona op mij zo van invloed is geweest,’ zegt ze. ‘Want als ik niet mag overgaan betekent het dat ik alleen afgerekend word op hoe ik mijn huiswerk heb gemaakt tijdens de Corona-periode. Voor Corona was alles voldoende.’
‘Dat is zeker ook een sterk argument,’ zeg ik.
Ze lacht. Ze heeft door haar ‘natuur-clubje’, zoals ze het noemt, goed leren discussiëren door alle vergaderingen. Het bijwonen van de vergaderingen was zwaar, maar leren vergaderen was echt nuttig.
Corona en overgang: ik speur op het internet naar ‘overgangsregeling’ en vind een bijzonder goed onderbouwd artikel op de website van Onderwijsconsument, het OCO in Amsterdam. ‘Geen gezamenlijk antwoord op Corona: 12 scholen, 12 verschillende aanpassingen op overgangsregeling’, geplaatst door Tahrim Ramdjan.
OCO heeft 28 Amsterdamse scholen met zo’n 40.000 leerlingen voor voortgezet onderwijs benaderd met vragen over eventuele wijzigingen van hun bevorderingsregels dit schooljaar 2019-2020, als gevolg van de coronacrisis. Twaalf scholen hebben gereageerd en zijn als volgt zijn ingedeeld:
- Scholen die minimaal afwijken van de bevorderingsregeling
- Scholen die de bespreekzone hebben opgerekt
- Scholen waar iedereen, met een goed plan, over mag
De conclusie is dat iedere school zijn eigen aanpassing heeft geregeld op de overgangsregeling.
Ook wordt in dit artikel gesteld dat doubleren al langer ter discussie staat. “Al in 2015 bracht de onderwijsinspectie een rapport uit, waarin bijna de helft van de Nederlandse scholen aangaf te twijfelen over het huidige systeem van doubleren. Hoe nuttig is het om een heel schooljaar over te doen, zelfs in vakken die je gewoon had gehaald? Daarbij blijkt de helft van de zittenblijvers ten tijde van het vorige decennium afgestroomd te zijn.”
Het OCO pleit in Amsterdam voor stadsbrede afspraken om rechtsongelijkheid te voorkomen: alle leerlingen over te laten gaan in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en mbo. Zonder afstroom, met over de tijd gespreide realistische inhaalprogramma’s.
Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap(OCW) maakt het mogelijk zomer- of herfstscholen aan te bieden met een extra subsidieregeling.
Zou het advies van OCO in onze hoofdstad Amsterdam overgenomen kunnen worden door alle andere VO-scholen in Nederland?
Ik hoop het en duim dat de leraren het talent van onze jonge vrijwilligster een kans gaan geven, zodat ze haar vleugels kan gaan uitslaan. Voor nu en in de toekomst haar weg kan bewandelen!
En anders? Is er dan nog een weg te gaan?
Een uitweg:
De Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (LKC) behandelt klachten over bevordering en doorstroming, zie de website onderwijsgeschillen.nl
Want ja, elke school mag op dit moment zelf de overgangsnormen vastellen.
Ken jij iemand die is blijven zitten en wat waren de gevolgen?